عید سعید فطر ۱۳۹۷ | آیت الله سید علی محمد دستغیب

دانلود فایل های صوتی رمضان ۱۳۹۷

 بسم اﷲ الرحمن الرحیم

عید سعید فطر  ۱۳۹۷ – ۱۴۳۹ | جمعه ۱۳۹۷/۰۳/۲۵ 

روایت

ان‌شاءاللّه خدای تعالی طاعاتِ همۀ دوستان را قبول بفرماید و امروز و همۀ روزها را عید واقعی برای همۀ ما قرار بدهد!

خدایا به‌حق محمّد و آل محمّد ما را توفیقِ فرمانبرداری از خود عنایت فرما و کمک کن بندۀ خوبِ تو باشیم. از عمری که در این دنیا به ما دادی، استفاده کنیم و از لحظات و ساعاتش که خیلی زود می‌گذرد، بهره گیریم. همچنان‌ که خود فرمودی دنیا زودگذر است و زندگی دنیا جز لهو و لعب و سرگرمی نیست. سختی‌ها و آسانی‌ها، زشتی‌ها و زیبایی‌ها همه می‌گذرد و آنچه می‌‌ماند، عمل صالح است و نیت خدایی. آیا برای خدا کار کردیم یا برای نفس و شیطان؟ پس هر کاری می‌‌کنید و هر حرفی می‌‌زنید، برای ذخیرۀ عالمی باشد که انتها ندارد؛ یعنی عالم برزخ و قیامت که سرانجام روزی می‌‌آید و اصلاً دور نیست. صدسال دیگر از هیچ‌کدامِ ما، چه کوچک و چه بزرگ، هیچ خبری نیست و دیگران جای ما را می‌گیرند. دنیا از ابتدای خلقت تابه‌حال همین‌طور بوده.

واقعیت این است که ما تنها هستم. ما هستیم و خدای تعالی؛ ما هستیم و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام. کسی بداند یا نداند؛ منکر باشد یا نباشد. همۀ ما کوچک و بزرگ، پیر و جوان در معرض مرگ هستیم و امروز و فردایی ندارد. در دعای ابوحمزه خواندید که خدایا رحم کن به من زمانی که خانوادۀ من اطرافِ جنازه‌ام را گرفته‌اند و گریه و زاری می‌‌کنند. رحم کن به من، وقتی تلقینم می‌‌کنند که بگو «أشهد انْ لا اله الا اللّه اشهد انّ محمّدا رسول اللّه اشهد انّ علیاً ولی اللّه».

بدن باید زیر خاک برود و خاک شود، این روح ماست که می‌‌ماند. پیشِ‌روی ما عالم برزخ است که از قبر شروع می‌شود. «و انّ سؤال منکر و نکیر فی القبر حق». از ما می‌‌پرسند خدایت کیست؛ چه کسی را می‌‌پرستیدی؟ وقتی می‌‌خواستی حرف بزنی، وقتی می‌‌خواستی نماز بخوانی، وقتی می‌‌خواستی کاری بکنی، آیا خدا در نظرت بود یا خودت و کسان دیگر؟ چه کردی؛ چه آوردی؟ این سؤالات را از روحمان می‌‌پرسند. اگر توانستیم جواب بدهیم، دری از روضه‌های رضوان به‌روی ما باز می‌شود و اگر نتوانستیم، حفره‌ای از حفرات جهنّم!

اگر خدای تعالی عنایت کند و اعمال و نیاتمان خوب باشد، در روح و رضوان هستیم، همان‌طور که قرآن و روایات می‌‌فرمایند و همان‌طور که همۀ ادیان از آدم تا خاتم گفته‌اند. از اولی که خدا بشر را خلق کرده تاکنون، همۀ پیامبران و امامان گفته‌اند و از درونِ تک‌تکِ افرادِ بشر این صدا بلند است که توشه جمع کنید! «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوى» بهترین توشه، تقواست. «وَ اتَّقُونِ یا أُولِی الْأَلْبابِ» تقوا، تقوا، تقوا!

تقوا یعنی به هرچه رسیدی، وجوب و حرمت آن را ملاحظه کن؛ اگر کاری می‌‌خواهی بکنی؛ اگر حرفی می‌‌خواهی بزنی، مراقب باش حرام نباشد! تهمت و غیبت نباشد؟ به همین دلیل نقل شده اصحاب پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله دهانشان را قفل می‌‌کردند. در بعضی روایات است که در دهانشان سنگ‌ریزه می‌‌گذاشتند و موقع حرف زدن آن را بیرون می‌آوردند، چون می‌‌ترسیدند؛ از نفسشان می‌‌ترسیدند؛ از خدایی که حاضر و ناظر است می‌ترسیدند.

ما هم باید حواسمان باشد خدای نکرده حرفی نزنیم، کاری نکنیم، جایی نرویم که عباداتمان در این یک ماهی که گذشت، بلکه در سال‌هایی که از عمرمان گذشته، مضمحل شود؛ کم‌کم ازبین برود و هیچ برایمان نماند و به‌تعبیرِ قرآن «هَباءً مَنْثُورا» شود!

باید زاد و توشه تهیه کنیم و بهترین زاد و توشه، تقواست. تقوا یعنی آن‌قدر واجبات را انجام داده، حرام را ترک کرده، نفسش را مهذّب ساخته که مجسمه تقوا شده است. چقدر در قرآن دربارۀ تقوا صحبت شده! اتّقوا، اتقیٰ، اتّقِ، متّقین و… این‌ها را نگاه کنید و یاد آورید. راهی نیست جز اینکه خود را به خدا بسپاریم.

فرازهایی از حدیث عنوان بصری

امام صادق علیه‌السلام به عنوان بصری فرمود:

«لَیْسَ الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ إِنَّمَا هُوَ نُورٌ یَقَعُ فِی قَلْبِ مَنْ یُرِیدُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَنْ یَهدِیَهُ»

«علم به آموختن نیست. نوری است که خداوند آن را در قلب هر کس بخواهد او را هدایت کند قرار می‌‌دهد.»

علم بر چند قسم است؛ یکی علمِ دنیاست که اگر کسی برای خدا بیاموزد، خوب است. دیگر علمِ دین است؛ یعنی احکام را یاد بگیرد؛ از حدِّ ابتدایی تا برسد به انتها که مسائل را از قرآن و سنّت استنباط کند. امّا اصلِ علم آن است که بداند خدای تعالی همه‌کاره است. این همان علمی است که حضرت می‌‌فرماید نوری است که خدا آن را قرار می‌دهد و هرکه را بخواهد با آن هدایت می‌‌کند؛ پس اگر طالب این علم هستی ابتدا «حقیقت عبودیت» را در نفس خود جست‌وجو کن و علم را با عمل به آن، طلب نما و از خداوند فهمِ آن را بخواه تا به تو بفهماند.

پرسید حقیقت عبودیت چیست؟

فرمود: سه چیز است؛ اول اینکه بنده برای خود در آنچه خدا به او سپرده مالکیتی قائل نباشد؛ چرا که بندگان مالکیتی ندارند؛ همه‌چیز را مال خدا می‌‌بینند و آن را در راهی که او امر کرده، صرف می‌‌کنند.

باید بدانی مالکت خداست. تو بنده‌ای و چیزی از خود نداری. کدامیک از اعضای بدنت را خودت خلق کردی؟‌ از مغز سر تا پنجۀ پا هیچ‌کدام را ما درست نکردیم؛ پس مالک بدنمان نیستیم. روحمان هم که از خدای تعالی است. پس باید بفهمیم که مالک داریم.

حضرت می‌‌فرماید حقیقت عبودت یکی این است که بدانی بنده هستی و هرچه داری مال خدای تعالی است. چطور در گذشته مولا و عبد وجود داشت و مولا مالکِ عبد بود؟ التبه مولا مالک بدن غلام نبود، ولی ما بدنمان هم مال خداست؛ چیزهای دیگر از خانه و زندگی و هرچه هست، همه مال خداست. این را باید از خدای تعالی بخواهیم تا به این معنا برسیم و ملتفت شویم.

دوم اینکه بنده برای خود تدبیری نمی‌‌کند؛زیرا مدبرش خدای تعالی است. این علم است و باید در قلب و روحِ ما جا بگیرد و آثارش ظاهر شود. خداست که پیشامدهای خوب و بد را پیش می‌آورد. پیشامدهای بد گاهی در اثر معصیت است؛ «وَ جَزاءُ سَیِّئَهٍ سَیِّئَهٌ مِثْلُها» و گاهی برای این است که خدای تعالی می‌‌خواهد درجه‌اش را زیاد کند.

تدبیر دست خدای تعالی است. آن‌که از کوچکی تا به حال تدبیرش کرده و از این به بعد، در عالم برزخ و قیامت هم تدبیر می‌‌کند، اوست، بدون اینکه خودش مجبور باشد. این را باید متلفت شد، البته به این زودی نمی‌‌شود. ولی اگر از خدا بخواهد، می‌‌شود. باید بفهمد آنچه به او می‌رسد، خیر است، حتی اگر فقر و مرض و مصیبت باشد. ممکن است کارهای بدی کرده باشد و حالا جزا داده می‌‌شود تا در عالم برزخ و قیامت راحت باشد.

سوم اینکه تمام مشغولیتِ بنده معطوف به انجام دادن کاری است که خدای تعالی امر فرموده و پرهیز از آنچه نهی کرده است؛ «وَ جُمْلَهُ اشْتِغَالِهِ فِیمَا أَمَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِهِ وَ نَهَاهُ عَنْهُ».

همۀ همّ‌وغمّش این باشد که امر خدا چیست که انجام دهم و نهی خدا چیست که ترک کرنم. ۲۴ ساعت مراقب اوامر و نواهی پروردگار است. بنده حواسم به قلبم باشد و فقط برای خدا حرف بزنم، نه برای خوش‌آمد آقایان که بگویند خوب حرف زد یا بد. بد و خوبی ندارد چون همه از خداست. شما هم که گوش می‌‌دهید، همین‌طور.

وقتی تدبیرت را دست خدا بسپاری، در خوشی و ناخوشی خدا را شکر می‌‌کنی و می‌‌گویی همه را تو دادی؛ الحمدللّه.

وقتی فهمید مالکش خداست، انفاق برایش آسان می‌‌شود. پرداخت خمس و زکات و واجبات، سخت نیست؛ چون می‌‌داند مالکش خداست و همۀ این‌ها به خدا می‌رسد . خدای تعالی داده و می‌‌گیرد. او را لخت و عور آورد و لخت و عور می‌‌برد. به‌قول شهید آیت‌اللّه دستغیب: «لخت آمدی و لخت می‌‌روی». همه‌چیزت را درمی‌آورند و فقط با یک دست کفن می‌‌گذارندت در قبر؛ آن‌هم اگر گیرت بیاید! دیگر انسان از این دنیا چه می‌‌برد؟ کارهایی که کرده. آنجا می‌پرسند: برای امروز چه چیز مهیّا کرده‌ای؟

آن عالم گفت پرسیدند برای امروز چه آورده‌ای؟ گفت نماز خواندم، روزه گرفتم، منبرها رفتم، درس‌ها خواندم، کتاب‌ها نوشتم. گفتند برای امروز چه آوردی؟ گفت و گفت تا درماند . سرانجام گفت.

روزی دیدم مردم دورِ کسی را گرفتند و او را کتک می‌‌زنند و مطالبۀ طلبِ خود می‌‌کنند، او هم توان پرداخت نداشت و مهلت می‌‌خواست. من از حسنِ اعتقادِ او باخبر بودم ولی مردم متوجه نبودند و به فساد عقیده متهم بود. گفتم مردم او را رها کنید و طلبتان را از من بگیرید. آبروی چندین ساله‌ام را گذاشتم و او را نجات دادم.

گفتند پذیرفته شد.

گاهی عملی خیلی خالص است و خود انسان هم متوجه نیست؛ مثلاً یک‌نفر را از بدبختی، فقر، زندان، مصیبت، بیماری نجات می‌‌دهد و او دعایش می‌‌کند؛ گاهی این کار از سال‌ها عبادت بهتر است. روایات و حکایات فراوانی در این باره داریم. گاهی هم برعکس، مؤمنی را می‌‌کوبد؛ آبرویش را می‌ریزد؛ کتکش می‌زند و از هستی ساقطش می‌‌کند، بدون اینکه کار خیلی بدی انجام داده باشد؛ این کار ناگهان همه‌چیز را به باد می‌‌دهد.

وقتی همۀ اشتغالت این باشد که واجبات را بشناسی و انجام بدهی؛ حرام را بشناسی و ترک کنی؛ مستحبات و مکروهات همین‌طور و خودت را مهذّب کنی؛ بخل نداشته باشی؛ کنیه حسد عجب کبر نداشته باشی؛ من‌من نکنی، دیگر فرصت نمی‌‌کنی بگویی من بزرگ‌تر از فلانی هستم؛ تفاخر کنی یا به عیب مردم بپردازی.

سپس حضرت فرمود: اگر خداوند به کسی این سه چیز را عطا کند، دنیا و ابلیس و مردم برایش آسان می‌‌شود. دنیا را برای زیاده‌طلبی و تفاخر نمی‌‌خواهد؛ آنچه را در دست مردم است، برای عزّت و برتری طلب نمی‌‌کند و روزهای عمرش را بیهوده و باطل به هدر نمی‌‌دهد. این اولین درجۀ تقوا است. قال اللَّهُ تَعَالَى‏ ﴿تِلْکَ الدَّارُ الآخِرَهُ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لا یُرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَ لا فَساداً وَ الْعاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ‏» سرای آخرت را برای کسانی قرار می‌‌دهیم که خواهان برتری و فساد در زمین نیستند و عاقبت نیکو ازآنِ پرهیزکاران است.

عنوان بصری گفت: آقا نصیحتم کنید.

حضرت فرمود: دربارۀ سه موضوع، نُه سفارش به تو می‌‌کنم؛ این نُه چیز، توصیۀ من به همۀ مریدان طریق الی‌اللّه است و از خدا می‌‌خواهم توفیق به‌کار بستنِ آن را به تو مرحمت نماید؛ سه توصیه در ریاضت نفس، سه‌تا در حلم و بردباری و سه‌تای دیگر در علم است؛ آنها را به خاطر بسپار و دربارۀ آنها کوتاهی مکن!

عنوان گفت، من دل و اندیشه‌ام را برای دریافت آنچه حضرت می‌‌فرمود خالی کردم.

فرمود: آنچه دربارۀ ریاضت نفس است؛ مبادا چیزی بخوری که اشتها نداری؛ زیرا حماقت و نادانی به‌بار می‌‌آورد. جز هنگام گرسنگی مخور و چون خواستی چیزی بخوری، حلال بخور و نام خدا را بر زبان آور و به‌یاد آور حدیث رسو ل اللّه صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله که فرمود: آدمی ظرفی بدتر از شکمش پر نکرده است. پس اگر چیزی خوردی و ناگزیر از خوردن بودی، یک‌سوم برای غذا، یک‌سوم برای نوشیدنی و یک‌سوم برای تنفس اختصاص ده.

این کار برای سلامتی دنیا و آخرت خوب است. رعایت این نکات در هر وعده غذا یعنی انسان دائم در حال خلاف نفس است. اگر می‌‌بینی به چیزی میل ندارد و فقط چون خوشمزه است، می‌‌خواهی بخوری، این سخن امام صادق علیه‌السلام را به‌یاد آور و نخور؛ این خلاف نفس است.

بعد فرمود: امّا راجع‌به حلم؛ اگر کسی به تو بگوید: اگر یک کلمه بگویی، ده‌تا می‌‌شنوی، بگو: اگر ده‌تا بگویی، یکی هم نمی‌‌شنوی. به کسی که دشنامت داد، بگو: اگر راست می‌‌گویی، خدا مرا بیامرزد و اگر دروغ می‌‌گویی، خدا تو را بیامرزد. اگر کسی تهدیدت کرد که حرف‌های بدی در مورد تو خواهم گفت، بگو من ناصحِ تو هستم و برایت دعا می‌‌کنم.

این حلم است؛ خلاف نفس است؛ همان نفسی که «لَأَمَّارَهٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی».

امّا دربارۀ علم؛ آنچه را نمی‌‌دانی از علما بپرس و هرگز سؤالی از باب امتحان کردن و به لغزش انداختن کسی نپرس. هرگز دربارۀ چیزی طبق رأی و نظر خودت عمل نکن و تا جایی که ممکن است، احتیاط کن. از فتوا دادن بترس، همچون ترس از شیر درنده! گردنِ خود را پلِ عبورِ مردم قرار مده!

حواست هم باشد وقتی مقداری درس خواندی، نگو من مجتهدم؛ من مرجع تقلیدم. بدان که یکی از خطرناک‌ترین کارها، فتوا دادن است. تا وقتی یقین نکردی چیزی از قرآن و سنّت است، فتوا ندهد!

امیدواریم این نصایح امام صادق علیه‌السلام در همۀ باشد. خدایا خودت کمک کن آنچه در قرآن فرمودی و اولیایت در روایات فرمودند، آویزه گوشمان کنیم.

به‌نظر می‌‌رسد آقایان موسوی و کروبی و خانم رهنورد مستوجب نیستند این‌قدر در حصر باشند. بعضی از زندانیان سیاسی همین‌طور، از خداوند می‌‌خواهیم به‌حق محمّد و آل محمّد اسباب آزادی آنها را فراهم کنی. از آقایان بزرگواری که هستند می‌‌خواهیم اگر در ذهنشان این است که این آقایان گناهی کرده‌اند، عفو و گذشت کنند. عدۀ زیادی در این مملکت خواستار این هستند. امیدواریم ان‌شاءاللّه ایشان آزاد شودند و این سال، سال خوبی برای همه باشد.

باز از خدای تعالی می‌‌خواهیم به‌حق محمّد و آل محمّد همۀ دوستان و محبّان علی ولی‌اللّه، دوستان امام زمان هرجا هستند، چه موافق ما و چه مخالف ما، توفیقشان دهد عمرشان را در راه محبّت خدای تعالی و محبّت اهل‌بیت و خدمت به اسلام و مسلمین بگذرانند.

هروقت خدمت امام رضا علیه‌السلام می‌رویم، از حضرت می‌‌خواهیم کمکمان کند. جز کمک ایشان راه دیگری نداریم. از شما هم می‌‌خواهیم حواستان باشد؛ حیف است این رمضان‌هایی که می‌‌آید و می‌‌رود؛ این شب‌های قدر و دعاها و ندبه‌ها و گریه‌ها و قرآن به‌سرها و این دعای ابوحمزه که انسان را آتش می‌زند؛ این‌همه خواندید و اشک ریختید و یااللّه و یاربّاه گفتید، حواستان باشد کاری نکنید که از بین برود؛ این‌ها را نگه دارید. از خدا بخواهید این‌ها برایتان بماند؛ این روزها و شب‌ها و اعمال صالح، برای عالم برزخ و قیامت بماند.

خدیایا به حق محمّد و آل محمّد گناهان مارا ببخش و بیامرز. چشم ما را به جمال امام زمان روشن و منور بگردان. بچه‌های ما را سالم قرار بده و عاقبت ما را ختم به خیر کن!

اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد

السلام علیک یا فاطمه الزهرا یا بنت رسول اللّه یا سیده نساء العالمین