هفتم رمضان ۱۴۴۳ | آیت الله دستغیب
«ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللهِ وَ کَفَی باللهِ عَلِیماً» این نعمت، فضل از طرف خداوند است و کافی است خداوند از حیث کثرت علمش منزل و فرودگاه علی و فاطمه و حسن و حسین صلوات اللّه علیهم اجمعین و منزل و فرودگاه رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله که همگی در بهشتند، یکی است.
بسم اﷲ الرحمن الرحیم
هفتم رمضان ۱۴۴۳ – ۱۴۰۱ | شنبه ۱۴۰۱/۰۱/۲۰ | آیت الله سید علی محمد دستغیب
صحبت دربارۀ آیاتی بود که راجع به مولا علی علیه‌السلام نازل شده و حسکانی آنها را در شواهد التنزیل جمع‌آوری و حضرت آیت‌اللّه‌العظمی نجابت در بصائر یا قرآن و اهل‌بیت آن را ترجمه کرده است.
آل‌عمران آیۀ ۱۴۴ «وَ سَیجْزِی اللهُ الشَّاکِرِینَ»
«و به‌زودی خداوند پاداش می‌دهد سپاس‌گزاران را».
ابن عباس گفت:
هرآینه شکرگزاری نمود خداوند، علی علیه‌السلام را در دو جای از قرآن؛ یکی از آن دو (همین آیه) «وَ سَیجْزِی اللهُ الشّاکِرِینَ» و دیگر «وَ سَنَجْزِی الشَّاکِرِینَ» زود باشد که پاداش دهیم سپاس گزاران را (سوره آل‌عمران، آیۀ 1۴۵).
مولا علی علیه‌السلام در جنگ احد از پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله حمایت کامل کردند و بعد هم با وجود جراحت‌های زیاد به دستور خدای تعالی و پیامبر به تعفیب مشرکان رفتند.
شاکر از خدای تعالی به این مناسبت که علی علیه‌السلام از اسلام و پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله دفاع کرد و ایستاد و ذرّه‌ای منحرف نشد. خدای تعالی می‌فرماید او شاکر پروردگار است؛ چراکه به همۀ منویات پیامبر عمل کرد و هرچه در نظر خدای تعالی و نظر پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله بود انجام داد.
شاکر آن است که همۀ دستورات اسلام را موبه‌مو انجام دهد. هرکدام از شیعیان علی ولی‌اللّه به هر مقدار دنباله‌رو پیامبر و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام باشد، به‌عنوانِ شاکر حساب می‌شود و خدای تعالی وعده فرموده «وَ سَیجْزِی اللهُ الشّاکِرِینَ».
آل‌عمران ۱۹۵ «ثوَاباً مِنْ عِنْدِ اللهِ وَ اللهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّواب … وَ مَا عِنْدَ اللهِ خَیرٌ لِلأبْرارِ»
پاداشى است از سوى خداوند و پاداش نیکو فقط نزد خداست… و آنچه نزد خداست برای نیکوکاران بهتر است.
اصبغ بن نباته گوید: علی علیه‌السلام می‌فرمود: پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله دست مرا گرفت، سپس فرمود: ای برادر من، قول خداوند «ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللهِ وَ اللهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّواب وَ ما عِنْدَ اللهِ خَیرٌ لِلأبْرار» تویی ثواب و شیعیان تواند ابرار (نیکان) پس شخصِ تو برای شیعیانت از هر نعمتی بالاتر و برتری.
یعنی اعمال تو نزد خدای تعالی آن‌قدر خوب است که خودت عین ثواب و عین خوبی هستی.
آل‌عمران، ۲۰۰ «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»
«ای کسانی که ایمان آوردید صبر نمایید در حفظ دین و مصیبت‌ها و عجله ننمایید با دشمنان و ربط دهید خود را به ائمّه طاهرین بالاخص به امام دوازدهم و بپرهیزید از مخالفت با امام تا حتماً رستگار گردید».
ابن عباس در تفسیرش گفت:
«یا اَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا اصْبرُوا» بپرهیزید از خلاف دوستی علی علیه‌السلام دوستی علی بن ابی‌طالب صلوات اللّه علیه و اولادش عین ربط و بستگی است که در آیه به آن امر شده است.
سورۀ نساء آیۀ 29 «وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ»
«و خودتان را نکشید».
ابن عباس در قول خداوند تعالی: «وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ» گفت: یعنی نکشید اهل‌بیت پیغمبرتان را.
در روایت دیگری از ابن عباس چنین نقل کرده: نکشید اهل‌بیت پیغمبرتان را، به درستی که خداوند می‌فرماید: «قُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَائَنَا وَ أَبْنَائَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ» و در این آیه ابنائنا حسن و حسین و نسائنا فاطمه و انفسنا پیغمبر و علی صلوات اللّه علیهم اجمعین می‌باشد.
نفس خودتان را نکشید یعنی وقتی با علی علیه‌السلام مخالفت کردید مثل این است که خودتان را کشتید.
سورۀ نساء آیۀ ۵۴ «أَمْ یحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ»
«آیا حسد می‌ورزند مردمان بر آنچه خداوند داده است (اهل‌بیت پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله را) از بخشش خود؟»
خزیمه به علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام نگاه کرد، پس علی علیه‌السلام به او فرمود: «آیا می‌بینی چطور حسد می‌ورزند به من بر فضل خداوند که من به جای رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله قرار گرفته‌ام و آنچه خداوند از علم (راجع به خداوند) به من روزی فرموده است؟»
همین حسد مخالفان بود که علی و فرزندانش صلوات اللّه علیهم اجمعین را از جامعه طرد کردند؛ بین آنها و مردم حائل شدند و نگذاشتند مردم از آنها استفاده کنند.
سورۀ نساء آیۀ ۵۴ «فَقَدْ ءَاتَینَا آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَ الْحِکْمَهَ وَءَاتَینَاهُمْ مُلْکاً عَظِیماً»
«پس هرآینه دادیم آل ابراهیم را کتاب و حکمت و دادیم ایشان را ملک بزرگ».
ابی خالد کابلی از امام باقر علیه‌السلام پرسید در قول خداوند: «وَ ءَاتَینَاهُمْ مُلْکاً عَظِیماً» این ملک چیست؟
فرمود: «هرآینه خداوند قرار داده در میان مردمان امامان را، اگر کسی ایشان را اطاعت کرد، خدا را اطاعت نموده و اگر کسی آن را نافرمانی کرد هرآینه خدا را نافرمانی کرده است. پس این است ملک عظیم.»
سورۀ نساء آیۀ ۵۹ «أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ»
«و فرمان برید خدا را و فرمان برید فرستاده خدا را و صاحبان امر»
از منصور از مجاهد در قول خداوند متعال روایت کرده:
«یا اَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا» یعنی کسانی که تصدیق نمودند یکتایی خداوند را «أَطِیعُوا اللهَ» خداوند را اطاعت نمایید در واجباتش «وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ» و اطاعت کنید پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله را در سنت‌هایش. «وَ اُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ» گفت نازل شد دربارۀ امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام هنگامی که پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله او را در مدینه جانشین خود فرمود. پس علی علیه‌السلام گفت آیا مرا وا می‌گذاری با زن‌ها و بچّه‌ها؟
پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله فرمود: آیا راضی نیستی نسبت به من چون هارون نسبت به موسی باشی، هنگامی که موسی به هارون گفت که جانشین من باش در امّتم و اصلاح نما، پس خداوند فرمود: «وَ اُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ» گفت علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را خداوند متولّی امر خلافت فرمود برای پس از رحلت پیغمبر در زمان زندگی پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله هنگامی که رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله او را خلیفه قرار داد در مدینه پس خداوند امر فرمود بندگان را به اطاعت علی علیه‌السلام و ترک مخالفت او.»
در جنگ تبوک رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله علی علیه‌السلام را جای خود قرار دادند.
منافقان گفتند: پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله علی علیه‌السلام را دوست نداشت و نخواست او را همراه خود ببرد. البته این حرف‌ها را عمداً می‌گفتند تا علی علیه‌السلام نباشد و بتوانند اغتشاشی در مدینه ایجاد کنند.
وقتی این سخن به گوش علی علیه‌السلام رسید، با شتاب خود را به رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله رساند و گفت برخی این‌طور می‌گویند.
رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله فرمود: برگرد! آیا دوست نداری نسبت من و تو مثل هارون و موسی باشد؟
هارون جانشین جناب موسی بود.
سورۀ نساء آیۀ ۶۹ «أُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ»
«ایشان کسانی هستند که خدا نعمت داده است به آنان از پیغمبران و صدیقان و شهیدان»
از عبداللّه بن عباس دربارۀ قول خداوند متعال: «و من یطع اللّه» روایت کرده «یعنی کسی که اطاعت نماید خدا را در واجبات خداوند و «الرّسول» یعنی کسی که اطاعت نماید پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله را در سنّتش «فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ» پس ایشان کسانی هستند که خدا به آنها نعمت داده است از پیغمبران و صدّیقین؛ یعنی با علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام هستند و علی علیه‌السلام نخستین کسی است که تصدیق رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله کرد و «وَ الشُّهَداءِ» یعنی علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و جعفر طیار و حمزه پسر عبدالمطلب و حسن و حسین، ایشان‌اند سرور شهیدان «وَ الصَّالِحِینَ» یعنی سلمان و ابوذر و صهیب و خباب و عمّار «وَ حَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقاً» یعنی آنان چه خوب رفیقانی هستند، یعنی امامان یازده‌گانه از حیث مدارا فرمودن در بهشت.
«ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللهِ وَ کَفَی باللهِ عَلِیماً» این نعمت، فضل از طرف خداوند است و کافی است خداوند از حیث کثرت علمش منزل و فرودگاه علی و فاطمه و حسن و حسین صلوات اللّه علیهم اجمعین و منزل و فرودگاه رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله که همگی در بهشتند، یکی است.
