بیست‌وششم رمضان ۱۴۴۳ | آیت الله دستغیب
اگر قرار باشد دوستی خدا و پیامبر در دل مؤمن قرار بگیرد و تمام جهات معنوی‌اش خدا باشد، باید دوستی علی علیه‌السلام را داشته باشد. این ارادۀ پروردگار است؛ چون علی علیه‌السلام از پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله است و از هم جدایی ندارند.
بسم اﷲ الرحمن الرحیم
بیست‌وششم رمضان ۱۴۴۳ – ۱۴۰۱ | پنجشنبه ۱۴۰۱/۰۲/۰۸ | آیت الله سید علی محمد دستغیب
سورۀ مریم، آیۀ ۵۰
﴿وَ جَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِیّا﴾
«و قرار دادیم برای ایشان زبان راستی که علی علیه‌السلام باشد.»
صورت کامل آیه چنین است:
﴿وَ وَهَبْنا لَهُمْ مِنْ رَحْمَتِنا وَ جَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِیّا﴾
یعنی از رحمت خود پیامبران گذشته را سرشار کردیم و رحمت واسعۀ خود را بر آنان فرود آوردیم و برای آنها زبان صدق قرار دادیم.
«زبان صدق» کنایه از این است که آنها جز راستی و صداقت و رضای خدا چیزی نداشتند و هرچه درونشان بود و به گفتارشان می‌آمد همه واقع بود.
حقیقت معنای لسان صدق علی علیه‌السلام است. «علیا» در لغت به معنای بلندمرتبه است، لکن از جهت مصداق و تأویل مولا علی علیه‌السلام است.
حسکانی به سند متصل از حضرت علی بن موسی الرضا از پدران بزرگوارش از علی علیه‌السلام روایت می‌کند که فرمود:
«رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله فرمود: شبی که مرا به معراج بردند جبرئیل مرا بر بال راست خودش برداشت، پس به من گفته شد چه کسی را در زمین جانشین خود قرار دادی؟
گفتم: بهترینِ اهل زمین که برای این کار سزاوار بود، علی بن ابی‌طالب برادرم و حبیب خودم و دامادم یعنی پسر عمویم.
پس گفته شد به من: یا محمّدصلّی‌اللّه‌علیه‌وآله آیا او را دوست می‌داری؟
گفتم: آری ای پروردگار عالمیان!
به من فرمود: دوستش بدار و به امّتت دستور ده او را دوست دارند. به‌درستی که من علی اعلاء می‌باشم، گرفتم برای او نامی از نام‌های خودم، پس او را علی نامیدم.
پس جبرئیل فرود آمد و گفت: به‌درستی که خداوند بر تو درود می‌فرستد و به تو می‌فرماید: بخوان.
گفتم چه بخوانم؟
گفت: «وَ وَهَبْنَا لَهُمْ مِنْ رَحْمَتِنَا وَ جَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِیّاً» یعنی و بخشیدیم ما به ایشان (امّت و اجدادت) از رحمت خود (علی علیه‌السلام) را و قرار دادیم برای ایشان زبان راست که او علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام است.»
این نوع بیان برای تأکید بر مطلبی است که رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله برای ولایت علی علیه‌السلام گفتند، والّا خداوند همه‌چیز را می‌داند.
پیامبران گذشته همگی دوستی علی علیه‌السلام را داشتند و خداوند ایشان را به آنها شناسانده بود. حضرت آیت‌اللّه‌العظمی نجابت بارها تکرار می‌کردند که خدای تعالی هر پیامبری را منصوب می‌فرمود پیامبر، علی و فرزندان علی صلوات اللّه علیهم اجمعین را به او معرفی می‌کرد از آنها عهد می‌گرفت که ایشان را دوست بدارند. آنها هم با تمام وجود می‌پذیرفتند.
در اینجا هم می‌فرماید خداوند برای انبیاء و مؤمنان و اولیاء و فقهای بزرگی که درونشان فقط محبّت خدا و پیامبر و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام است، لسان صدق علیا قرر داده.
سورۀ مریم، آیۀ ۹۶
﴿إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدّا﴾
«به‌درستی که کسانی که ایمان آوردند و کارهای نیک به جا آوردند، زود است که خداوند رحمان برای آنان دوستی قرار دهد.»
حسکانی ذیل این آیه ۲۱ روایت اورده از جمله این روایت که حضرت علی بن موسی الرضا فرمود نقل حدیث کرد برایم پدرم موسی بن جعفر فرمود: نقل حدیث کرد برایم پدرم جعفر بن محمّد از پدرش از علی بن الحسین از پدرش از جابر بن عبداللّه گفت:
«رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله به علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام فرمود: یا علی بگو پروردگارا قرار ده برای من در سینه‌های مؤمنین دوستی مرا، پروردگارا قرار ده برای من نزد خودت عهدی را، پروردگارا قرار ده برای من نزد خودت دوستی را.
پس خداوند تعالی نازل فرمود: «إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدّاً» یعنی به‌درستی که کسانی که گرویدند و کارهای نیک به جا آوردند، زود باشد که خدا قرار دهد برای آنان دوستی را. پس برخورد نمی‌کنی به مرد یا زن با ایمانی مگر اینکه در دلش دوستی اهل‌بیت است.»
چرا پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله به علی علیه‌السلام فرمود: یا علی، بگو خدایا دوستی مرا در سینه‌های مؤمنان قرار بده؟
چون اگر دوستی علی علیه‌السلام در دل مؤمنی نباشد، ایمانش ناقص است، هرچند انسان درستکاری باشد؛ پس کمال مؤمن به این است که علی علیه‌السلام را دوست بدارد.
روشن است که علی علیه‌السلام نیازی به کسی ندارد؛ لذا این دعا برای خودِ مؤمنان و متمم دوستی پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله است.
اگر قرار باشد دوستی خدا و پیامبر در دل مؤمن قرار بگیرد و تمام جهات معنوی‌اش خدا باشد، باید دوستی علی علیه‌السلام را داشته باشد. این ارادۀ پروردگار است؛ چون علی علیه‌السلام از پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله است و از هم جدایی ندارند.
سورۀ طه، آیات ۲۹ تا ۳۳
﴿وَ اجْعَلْ لِی وَزِیراً مِنْ أَهْلِی هَارُونَ أَخِی اشْدُدْ بهِ أَزْرِی وَ أَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی﴾
«و قرار ده برای من یاوری از خاندانم، هارون برادرم، محکم کن به او پشت مرا و شریک گردان او را در کار من (که تبلیغ وحدانیّت و دستورات تو باشد).
حسکانی ۸ روایت دربارۀ این آیات نقل کرده، از جمله از حُذیفه پسر اسید:
«پیغمبر صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله دست علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را گرفت و فرمود: بشارت باد تو را، بشارت باد تو را، هرآینه موسی از پروردگارش خواست که برایش وزیری از اهلش «هارون» قرار دهد (و دعایش مستجاب گردید) و هرآینه من خواندم پروردگارم را که از اهلم برایم علی علیه‌السلام برادرم را وزیر قرار دهد تا محکم سازم به او پشت خودم را و شریک گردانم او را در کارم (تبلیغ وحدانیّت و احکام الهی).
پشتم را به او محکم کن؛ یعنی وقتی در تبلیغ دین خدا یا در جنگ‌ها یا در سایر موقعیت‌های اجتماعی علی علیه‌السلام کمک‌کارم باشد.
به هر حال پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله هم بشر است. وقتی می‌خواهد با دشمنان خدا روبرو شود؛ با آنها سخن بگوید و در جنگ‌ها مقابل آنها بایستد، باید پشتیبانی داشته باشد و او علی علیه‌السلام است؛ لذا عرض کرد: خدایا علی را برایم قرار بده!
امری که پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله دارد و علی علیه‌السلام در آن شریک است، ولایت بر مردم است که هم در قرآن آمده و هم در روز غدیر دربارۀ آن از مردم سؤال کرد و همه گفتند بله.
در روز غدیر رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله به مردم فرمود: ا لست اولی بکم من انفسکم: آیا من به شما از خودتان مقدم نیستم؟ همه گفتند: بله یا رسول اللّه. سپس فرمود: من کنت مولاه فهذا علی مولاه.»
این را ته‌فقط آن روز بلکه از اولِ رسالت اعلام کردند و علی علیه‌السلام را به‌عنوانِ برادر و زویر و پشتیبان و جانشین خود معرفی فرمودند.
