اول رمضان ۱۴۴۳ | آیت الله دستغیب
علی علیه‌السلام دید برخی ازمردم در اثر وفات رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله پریشان‌اند. سوگند یاد فرمود بر دوشش عبا نیفکند (کنایه از اینکه از خانه بیرون نرود) تا قرآن را یک‌جا جمع فرماید. پس در خانه نشست تا قرآن را جمع‌آوری فرمود و آن نخستین مصحفی است که (تمامی) قرآن در آن جمع شده، آن را از قلب مبارکش جمع‌آوری فرمود (قرآن را از حفظ داشت) و این قرآن نزد اولاد جعفر بود.
بسم اﷲ الرحمن الرحیم
اول رمضان ۱۴۴۳ – ۱۴۰۱ | یکشنبه ۱۴۰۱/۰۱/۱۴ | آیت الله سید علی محمد دستغیب
پیش از این در رمضان‌های گذشته آیاتی که دربارۀ حضرت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در قرآن نازل شده، از کتاب بصائر یا قرآن و اهل‌بیت اثر حضرت آیت‌اللّه‌العظمی نجابت که ترجمۀ کتاب شواهدالتنزیل حاکم حسکانی است، مطالبی عرض شد.
در این ماه رمضان نیز از خدا توفیق می‌خواهیم که بتوانیم بیش از گذشته دربارۀ فضائل مولا علی علیه‌السلام در قرآن کریم و نیز در احادیث پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله مطالبی بیان کنیم.
بنا داریم ان‌شاءاللّه در این سال هم از مطالب کتاب فوق و هم از کتاب‌های روایی و تفاسیر شیعه مطالبی جمع‌آوری و ارائه شود تا موجب روشنی قلب دوستان و شیعیان مولا علی علیه‌السلام و محبان اهل‌بیت علیهم‌السلام گردد.
به‌عنوانِ یادآوری عرض می‌شود که میلاد مبارک حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام در کعبۀ معظمه واقع شد.
هنگامی که فاطمه بنت اسد روزهای پایانی بارداری خود را سپری می‌کرد، روزی اطراف کعبه طواف کرد و به خدای تعالی متوسل شد. در این هنگام دیوار کعبه شکافت و او وارد کعبه شد. پس از آن دیوار به هم آمد و تا سه روز در آنجا ماند.
پس از تولد مولا علی علیه‌السلام مجدداً دیوار از همان جای قبل شکافت و مادر و فرزند از کعبه بیرون آمدند.
بعد از این اتفاق عظیم، با دعای عبدالمطلب، اسم شریف این طفل ارجمند بر رقعه‌ای که از آسمان فرود آمد، نگاشته شد و مولای متقیان به نام مبارک علی علیه‌السلام نام‌گذاری شد.
این در حالی است که حضرت مریم، مادر حضرت عیسی که ساکن عبادتگاه بود، موقع وضع حمل به دستور پروردگار از آنجا بیرون آمد و تولد حضرت عیسی در عبادتگاه انجام نشد. این دلیل شرافت مولا علی علیه‌السلام بر حضرت عیسی و بلکه بر همۀ انبیاء، جز رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله است.
به علت تنگ‌دستی و عیالواری جناب ابوطالب، رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله متکفل امور علی علیه‌السلام شدند و ایشان از کودکی در دامان پرمهر و تحت تربیت خاص پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله قرار گرفتند.
در ده سالگی به‌عنوانِ اولین مرد به رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله ایمان آورد.
در روزی که پیامبر اکرم به دستور پروردگار خویشاوندان خود را جمع و رسالت خود را به آنان ابلاغ کرد، سه مرتبه به آنها فرمود چه کسی حاضر است امروز دعوت مرا بپذیرد تا برادر و وصی و جانشین من بعد از من باشد. هیچ‌کس جوابی نداد جز مولا علی علیه‌السلام که در آن زمان سیزده‌ساله بود.
در آن مجلس شاید برای اولین بار پیامبر اعلام کرد که علی علیه‌السلام بعد از من جانشین من خواهد بود. این اعلان تا آخر عمر شریف پیامبر ادامه داشت و ظاهرترین و رسمی‌ترین شکل آن در روز غدیر خم در مقابل ۱۲۰هزار نفر انجام شد.
حضرت آیت‌اللّه‌العظمی نجابت در مقدمۀ کتاب بصائر یا قرآن و اهل‌بیت به مطالب دیگری نیز اشاره فرموده‌اند؛ از جمله موضوع تولیٰ و تبریٰ.
ایشان ضمن بیانی بدین مضمون می‌فرمایند: شما هرکس را از جان و دل دوست بدارید، دوستان او را هم دوست و دشمنانش را دشمن می‌دارید. این در سرشت انسان است؛ لذا دوستان مولا علی علیه‌السلام هرگز با دشمنان آن حضرت دوستی نمی‌کنند.
خدای تعالی در سورۀ مجادله می‌فرماید:
﴿لا تَجِدُ قَوْماً یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشیرَتَهُمْ﴾[1]
«قومی را نمی‌یابی که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشند و با دشمنان خدا و رسولش دوستی کنند، هرچند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندانشان باشند.»
بنابراین علامت دوستی امیرالمؤمنین علیه‌السلام این است که دوستان ایشان را دوست بدارد و با دشمنانش دشمن باشد.
کسی نمی‌تواند بگوید من هم علی علیه‌السلام را دوست می‌دارم و هم معاویه را. معاویه‌ای که دستور داده بود در نمازهای جمعه لعن علی علیه‌السلام کنند. معاویه‌ای که می‌خواست نام رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله را هم محو کند و اساس اسلام را از بین ببرد.
دست آخر هم فرزند پلیدش، یزید را جانشین خود کرد تا چیزی از اسلام باقی نگذارد. آن مفسد هم در سه سالی که حاکم بود، سال اول واقعۀ کربلا را رقم زد، در سال دوم در مدینه قتل‌عام به راه انداخت و در سال سوم به مکه حمله کرد و کعبه را ویران ساخت.
مطلب دیگری که حضرت آیت‌اللّه‌العظمی نجابت در این کتاب اشاره می‌کنند این است که امویان و عباسیان مجموعاً هفت قرن بر سراسر بلاد اسلامی مستولی بودند و چه جنایت‌ها و ظلم‌ها که بر اهل‌بیت و سادات روا نکردند.
بیشتر امامان معصوم ما را حبس و تبعید کردند و به شهادت رساندند. علاوه بر این اجازه نمی‌دادند فضائل ایشان به گوش کسی برسد، حتی احادیث جعلی از رسول خدا علیه مولا علی و اولاد او علیهم‌السلام منتشر می‌کردند.
دوستان اهل‌بیت هم جرأت نداشتند چیزی از فضائل آن بزرگواران را بر زبان بیاورند، با این همه آن‌قدر فضائل ایشان در کتاب‌های خود اهل سنّت و نیز در قرآن کریم و کتب روایی شیعه زیاد است که قابل شمارش نیست.
کتاب فضل تو را آب بحر کافی نیست
که تر کنی سر انگشت و صفحه بشماری
از ائمۀ اطهار علیهم‌السلام روایت شده که قرآن کریم سه قسمت است؛ ثلث قرآن دربارۀ فضائل اهل‌بیت، ثلث آن دربارۀ دشمنان ایشان و ثلث آن دربارۀ احکام است.
البته دشمنان اهل‌بیت دست‌بردار نیستند و همین امروز کسانی را اجیر کرده‌اند که فضائل ایشان را محو و در آنها شک و شبهه ایجاد کنند.
همین وهابی‌ها که خود ساختۀ انگلیس هستند، با فریبکاری و به اسم توحید، آثار قبور اهل‌بیت را هرجا بتوانند از بین می‌برند و با آنکه خود عین کفرند، به اسم مبارزه با شرک و کفر مانع انتشار فضائل اهل‌بیت می‌شوند.
بعد از این مقدمه به چند روایت که حسکانی با سندهای مختلف آورده اشاره می‌شود.
عبدالرحمن سلمی نقل کرده:
«ندیدم کسی از علی علیه‌السلام در قرائت قرآن استادتر باشد.»
همچنین از ابن عباس نقل می‌کند:
«داناترین ما (اصحاب رسول اللّه صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) در قضاوت و استادترینِ ما در قرآن علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام است.»
در روایت دیگری از علی بن ریاح چنین آورده:
«جمع نمودن قرآن را در زمان زندگانی پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله علی علیه‌السلام به عهده گرفت.»
دربارۀ جمع‌آوری قرآن به‌وسیلۀ مولا علی علیه‌السلام ۲۳ روایت در کتاب بصائر یا قرآن و اهل‌بیت ترجمۀ شواهدالتنزیل آمده است. در یکی از این روایات با ذکر سلسله سند آمده است:
علی علیه‌السلام دید برخی ازمردم در اثر وفات رسول خدا صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله پریشان‌اند. سوگند یاد فرمود بر دوشش عبا نیفکند (کنایه از اینکه از خانه بیرون نرود) تا قرآن را یک‌جا جمع فرماید. پس در خانه نشست تا قرآن را جمع‌آوری فرمود و آن نخستین مصحفی است که (تمامی) قرآن در آن جمع شده، آن را از قلب مبارکش جمع‌آوری فرمود (قرآن را از حفظ داشت) و این قرآن نزد اولاد جعفر بود.
[1]. مجادله، ۲۲.
