سخنرانی شب اول محرم ۱۳۹۰
دانلود فایل‌های صوتی محرم ۱۳۹۰
بسم اﷲ الرحمن الرحیم
سخنرانی شب اول محرم | شنبه ۱۳۹۰/۰۹/۰۵ | آیت الله سید علی محمد دستغیب
هدف خلقت
«وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الاِْنْسَ إلّا لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات/56)
«من جنّ و انس را نیافریدم جز براى آنکه عبادتم کنند».
خداى تعالى به لطف و کرم و عنایت خود بشر را خلق کرد تا بنده‌ى او شود چرا که شناخت و معرفت او در بندگیش نهفته است و در این بشر، به مشیّت خود، اسما و صفات خویش را قرار داد و او را بر آن داشت تا به سوى رحمت خود سرازیر شود و در این راه از یکدیگر سبقت گیرند؛
«وَ سارِعُوا إلى مَغْفِرَهٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّهٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الاَْرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقینَ(آل‌عمران/133)
«بشتابید به سوى آمرزش پروردگارتان و رسیدن به بهشتى که پهناى آن آسمانها و زمین است که براى پرهیزگاران آماده شده».
این جنّت، همان جنّت اللقاء است.
نیاز انسان به هدایتگر
اما این بشر براى رسیدن به مقصد نیاز به هدایتگرانى دارد که مورد نظر خاصّ پروردگارند؛ کسانى که پذیرفته‌اند اسما و صفات خداى تعالى را، با هر مشقّتى که باشد، به فعلیت برسانند و مى‌توانند از پس امتحانات دشوار الهى برآیند و خداوند با علم خویش آنها را مى‌شناسد و بعلاوه آنها را به هر کس که دوست مى‌دارد به وصال خویش برساند، مى‌شناساند.
ایشان، انبیا و جانشینان و اوصیاى آنها هستند و هر کس که طالب هر درجه از کمال باشد، مى‌تواند از برکت ایشان بدست آورد، حتى درجات نهایى آن؛ یعنى وصال خداى تعالى و سوختن در نور ذات او.
سرآمد چنین انبیا و اوصیایى، خاتم الانبیا حضرت محمّد بن عبدالله (ص) و جانشینان معصوم ایشان هستند که خداوند بنا به قاعده‌ى لطف خویش ایشان را به عنوان امام و پیشواى مردم، معرّفى فرموده است.
عصمت امام
از مهمترین ویژگى امامان معصوم این است که هیچ خطا و گناهى از ایشان صادر نمى‌شود چرا که گناه موجب دورى از پروردگار است و شخص آلوده به گناه هرگز نمى‌تواند جلودار مردم به سوى خداوند باشد.
«أَ فَمَنْ یَهْدی إلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لا یَهِدّی إلّا أَنْ یُهْدى». (یونس/53)
«آیا کسى که به سوى حق هدایت مى‌کند سزاوارتر است که پیروى شود یا کسى که هدایت نمى‌شود جز آنکه هدایتش کنند».
کسى که حتى سهوآ خطا کند نیازمند هدایت و امام است و نمى‌تواند هادى باشد لذا علما و فقهاى بزرگى که از زمان معصومین تا روز قیامت بوده‌اند، همگى در محل خطا و اشتباه مى‌باشند و به همین جهت گاه حکم به احتیاط و تأمّل مى‌دهند.
ائمه اطهار : در بیان احکام الهى، هیچ شک و شبهه و جهلى نداشتند و هر جا که پاى خوف و تقیه به میان نبوده، حکم قاطع پروردگار را بیان مى‌فرمودند.
همچنین به راههاى وصال پروردگار بطور کامل مسلّط بودند و بى هیچ اعواج و انحرافى طالبین خداى تعالى را به مقصد مى‌رساندند و به همین جهت بود که مولا على علیه السلام فرمود :
«سَلونی قَبْلَ أنْ تَفْقدونی».
«از من بپرسید قبل از آنکه مرا نیابید».
و نیز مى‌فرمود: «به خدا سوگند من به راههاى آسمان آگاهترم تا به راههاى زمین»؛ یعنى راههاى نفس و روح و مسیرهاى حرکت انسان به سوى وصال پروردگار را مى‌شناسم.
بنابراین مطابق قاعده، اما باید از ابتداى خلقت، از هرگونه خطا و سهو و گناه مبرّا
باشد و ائمه معصومین : ما جملگى اینچنین بودند؛
شخصى خدمت امام رضا علیه السلام رسید و عرض کرد: یا بن رسول الله قصد دارم به مدینه بروم اگر نامه و پیغامى دارید به حضرت جواد علیه السلام برسانم. ـ در حالى که حضرت جواد علیه السلام پنج یا شش ساله بودند ـ امام رضا علیه السلام تبسّمى فرموده، نامه‌اى نوشتند و به او دادند. راوى که چشمانى نابینا داشت مى‌گوید: وقتى به محضر امام جواد علیه السلام رسیدم و نامه امام رضا علیه السلام به ایشان تسلیم کردم، حضرت نامه را گشود و پس از آن دست بر چشم من کشید و چشمانم بینا گشت.
فاطمه بنت اسد هنگامى که مى‌خواست دستان فرزند رشید خود، مولا امیر المؤمنین علیه السلام را در قنداقه بپیچد، هر چه کرد نتوانست و هر بار مولا دست خود را از قنداق مى‌رهاند. دست آخر، مولا به اذن الله به تکلّم آمده فرمود: اى مادر دست مرا مبند که من با این دستان براى خداى خویش تواضع مى‌کنم.
البته ایشان انسانند اما انسانهاى مافوقند که به عنایت پروردگار، لحظه به لحظه به سوى او در حرکت هستند و حتى پس از مرگ تا ابدالآباد از این حرکت باز نمى‌ایستند چرا که خداى تعالى را هیچ نهایتى نیست و حرکت به سوى او نیز نهایتى ندارد.
شرط بهره‌مندى
هر کس طالب بهره‌گیرى از ائمه اطهار : است لامحاله باید دو خصوصیت را داشته باشد: محبّت و تبعیّت.
محبّت
«قُلْ إنْ کانَ آباوُکُمْ وَ أَبْناوُکُمْ وَ إخْوانُکُمْ وَ أَزْواجُکُمْ وَ عَشیرَتُکُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَهٌ تَخْشَوْنَ کَسادَها وَ مَساکِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إلَیْکُمْ مِنَ اللهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فی سَبیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتّى یَأْتِیَ اللهُ بِأَمْرِهِ وَ اللهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقینَ» (توبه/ 24)
«بگو اگر پدرانتان و فرزندانتان و برادرانتان و همسرانتان و خویشانتان و اموالى که به دست آورده‌اید و تجارتى که از کسادیش مى‌ترسید و خانه‌هایى که به آنها علاقه دارید، در نظرتان از خدا و پیامبرش و جهاد در راه او محبوبتر است، منتظر باشید تا خداوند فرمان خویش را نازل کند خداوند نافرمانان را هدایت نخواهد کرد».
براى زائل شدن محبّت غیر خدا از دل، آدمى باید به فناى دنیا و سرنوشت مختوم خویش؛ یعنى مرگ، بیندیشد که این سرا، جاى ماندن نیست و باید از آن کوچ کند. باید بفهمد که اصل، روح انسان است، نه این جسم ضعیف. همچنین باید در خواندن آیات قرآن و تأمّل بر آنها ساعى باشد.
تبعیّت
شرط دیگر بهره‌گیرى از ائمه اطهار :، تبعیّت است؛
«قُلْ إنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللهُ». (آل‌عمران/31)
«بگو اگر خدا را دوست مى‌دارید از من پیروى کنید تا خداوند شما را دوست بدارد».
دهه‌ى محرم از ایّام ذى الحجه ارزشمندتر است. روزها و ساعات این دهه و بلکه تمام محرّم مورد عنایت اهل بیت : است به شرط آنکه انسان سعى کند محبّت غیر حسین علیه السلام را از دل بزداید.
روایات بسیارى درباره فضیلت گریستن و گریاندن و یا حتى حال گریه داشتن براى امام حسین علیه السلام وجود دارد که در بعضى از آنها، یک قطره اشک، خاموش کننده خروارها آتش و آمرزنده کوههاى گناهان معرّفى شده است.
این بخاطر آن است که حزن بر سید الشهدا علیه السلام و شرکت در مجالس عزا و ماتم ایشان محبّت غیر او را از دل پاک مى‌کند چرا که حسین علیه السلام فانى در ذات پروردگار است؛ کسى است که همه چیز خود را در راه دین خدا و ظهور کامل پروردگار فدا کرد. محبّت حسین علیه السلام؛ یعنى محبّت پروردگار؛ یعنى محبّت همه پیشوایان و هادیان ممتاز الى الله.
گناهان و غفلتها مانع حرکت به سوى خداى تعالى است اما از سوى دیگر شکسته شدن دل براى حسین علیه السلام به معناى اتصال به او است و چون چنین شد، موانع حرکت
به سوى خدا (گناهان) خود به خود برداشته مى‌شود.
اعمال شب و روز اول محرّم
در شب اول محرّم خواندن یکصد رکعت نماز فضیلت بسیار دارد همچنین خواندن دو رکعت نماز بطورى که در رکعت اول بعد از حمد سوره انعام و در رکعت دوم، بعد از حمد سوره یس بخواند. همچنین خواندن دو رکعت نماز، در هر رکعت پس از حمد یازده مرتبه سوره توحید. خواندن حدّاقل یکى از این نمازها، بسیار خوب است.
در روز اول محرّم روزه گرفتن ثواب فراوان دارد.
همچنین خواندن زیارت عاشورا در این ده روز بسیار سفارش شده.
ریّان بن شبیب گوید: روز اول ماه محرّم خدمت حضرت رضا علیه السلام رسیدم. حضرت فرمود: اى پسر شبیب روزه‌اى گفتم: نه. فرمود این روزى است که زکریا به درگاه پروردگارش دعا کرد و گفت: پروردگارا! به من ببخش از پیش خود نژاد پاکى زیرا تو شنواى دعایى. خدا برایش اجابت کرد و به فرشتگان دستور داد ندا کردند زکریا را که در محراب ایستاده بود که خدا تو را به یحیى بشارت مى‌دهد. هر کس این روز را روزه بدارد و سپس دعا به درگاه خدا کند خداوند مستجاب کند چنان که براى زکریا مستجاب کرد. سپس گفت: اى پسر شبیب! به راستى محرّم ماهى است که اهل جاهلیت در زمان گذشته ظلم و قتال را به خاطر احترامش در آن حرام مى‌دانستند و این امّت حرمت این ماه را نگه نداشتند و نه حرمت پیغمبرش در این ماه. و ذریّه او را کشتند و زنانش را اسیر کردند و بنه‌اش را غارت کردند. خدا هرگز این گناه را از آنها نیامرزد. (امالى شیخ صدوق، ص 129)
به راستى تا زمانى که انسان در این دنیاست، در معرض خطر است؛ خطر این که غیر خدا را بر خدا مقدّم بدارد. چگونه مى‌شود که عده‌اى آنگونه در میدان مبارزه با نفس استقامت مى‌کنند و پا بر هوا و شیطان مى‌گذارند که در مقابل حسین بن على علیه السلام چنان خود را کوچک مى‌بینند که انگار از هر ذرّه‌اى کوچکترند. جناب اباالفضل علیه السلام اینچنین بود
و با همه فضائل و کمالاتى که داشت در مقابل امام حسین علیه السلام دست بر سینه مى‌گذاشت و خود را غلام حضرت مى‌نامید و مادر خود را کنیز مادر حضرت مى‌خواند.
در سوى مقابل عده‌اى دیگر چنان پست مى‌شوند و در محبّت دنیا فرو مى‌روند که در ماه حرام، کمر به قتل فرزند پیامبر خویش مى‌بندند!
امام رضا علیه السلام به ریّان بن شبیب فرمود: پدرم از ابتداى محرّم محزون بودند و هر روز حزنشان بیشتر مى‌شد تا آنکه روز عاشورا از صبح نالان و گریان بودند و مى‌فرمودند : امروز روزى است که جدّ ما شهید شد.
این حال حزن، حال همه ائمه اطهار : و دوستان ایشان است. هر چه محبّت انسان به اهل بیت پیامبر (ص) بیشتر باشد در ایام حزن و اندوه آنان، محزونتر و اندوهگین‌تر است. این قاعده محبّت است و هر کس کسى را دوست مى‌دارد بى تردید در غم او شریک مى‌شود.
